روش درس خوندن برای تیزهوشان | تجربیات یک سمپادی المپیادی شریفی

در این مقاله تجربه خودم در زمینه قبولی در آزمون تیزهوشان رو به صورت مختصر و مفید به اشتراک می‌ذارم. من حسین بهمن آبادی هستم و در هنگام نوشتم این مقاله دانشجوی دکتری صنعتی شریف ام. قبل از دانشگاه هم در مدرسه شهید سلطانی یک کرج (سمپاد) تحصیل کردم و مدال برنز المپیاد فیزیک کشوری سال 1392 رو دارم. بنابراین مطالب که به اشتراک می‌ذارم حاصل شرکت در انواع و اقسام آزمون نظیر آزمون تیزهوشان، کنکور، کنکور ارشد و دکتری و المپیاده.

عمیق یاد بگیرید و حفظ نکنید

سطحی از مطالب عبور نکنید! اگر بخواید یه درک سطحی از مطالب داشته باشید، انبوهی از فرمول‌های عجیب و غریب روبروی شما خواهد بود. سعی کنید چرایی وجود این فرمول و ارتباطش با اجزای مسئله رو بفهمید. یعضی از فرمول‌ها در شرایط خاصی کار می‌کنند، پس محدوده‌ی اعتبار هر فرمول رو خوب متوجه بشید تا در جای اشتباه از اونا استفاده نکنید. سعی کنید از نمودارهای درختی برای ارتباطی کامل مفاهیم به هم دیگه استفاده کنید.

زیاد متوقف نشید و گیر نکنید

اگر یه موضوعی رو عمیق متوجه نشدید و بعد از بارها خوندن، دیدن مثال‌ها و سرچ توی اینترنت به نتیجه نرسیدید، یه جایی یادداشتش کنید و ازش فعلاً عبور کنید. مثلاً یک ماه سر یک مسئله‌ای که نفهمیدید یا یه مبحثی که متوجه نمی‌شید گیر نکنید. باید جریان پیشروی روان رو توی کار خودتون احساس کنید. باید دقت کنید که  ده‌ها مبحث وجود داره که میتونه از هرکدوم از اونها سوال طرح بشه. از طرفی اصلاً معلوم نیست از اون مبحثی که توش گیر کردید سوال بیاد یا اگر سوالی اومد شما سر جلسه حلش کنید. پس اشکلات رو یه جایی بنویسید و بعداً  (مثلاً آخر هفته) بهش برگردید. لازم به ذکره که نباید تعداد این جور یادداشت‌ها خیلی زیاد بشه و هر چیزی که نفهمیدید رو سریع نفرستید داخل لیست. از این لیست هم به مرور زمان باید یه سری چیزا خط بخوره اما بطور کلی وسواس نداشته باشید.

اول پایه بعد تیزهوشان

سعی کنید یه مبحث رو کامل کامل در حد امتحانات پایان ترم یاد بگیرید بعد به سراغ کتب تیزهوشانی توی اون مبحث برید. کی کامل میشه؟ وقتی هر امتحان پایان ترمی بذارن جلوت از اون مبحث، نمره کامل بگیری. اشتباه‌ترین کار اینه که یه ضرب به سراغ کتب تیزهوشان بری. البته کتب تیزهوشانی که یه روال نرم و شروع از پایه داشته باشند استثنا هستند اما به صورت کلی همون روالی که گفتم رو بهتره پیش ببرید.

آزمون بدید ، زمان‌دار و غیر زمان‌دار

در ابتدای یادگیری آزمون‌های تشریحی یا تستی بدید و زیاد به زمان توجه نکنید (چه تو فاز پایه چه تیزهوشان). بعد کم کم به سمت زمان‌دار شدن برید. مثلاً برای مبحث توان ابتدا در سطح کتاب درسی و امتحانات مدرسه می‌خونید (مثلاً 3 جلسه) بعد آخر هر جلسه یه آزمون کوتاه (حتی شده 5 سواله) حل کنید. بعد که مسلط شدید یه آزمون زمان‌دار در حد کتاب و امتحانات مدرسه. مثلاً 25 سوال زمان هم 25 دقیقه. اینحا می‌فهمید چقدر یاد گرفتید و چقدر سریغ هستید.

تحلیل آزمون نشون مده که شما توی یادگیری مشکل دارید، توی نکات تستی یا توی سرعت! به هرحال هر کدوم از اینا یه راهی دارند. مثلاً برای یادگیری باید برید سراغ اون مبحث و مجدد مطالعه کنید یا از اینترنت فیلم ببینید. برای نکات تستی خب باید تست زیاد بزنید و  برای سرعت هم باید آزمونی که قبلاً دادید رو مجدد و این بار سعی کنید تمام محاسبات رو سریعتر انجام بدید. یا کلاً بیشتر آزمون بدید. این کمک میکنه بعضی از محاسبات رو کم کم به ذهنتون منتقل کنید و کمتر بنویسید. هرچی بیشتر ذهنی حساب کنید، به نظر میرسه بهتر باشه.

برای سطح تیزهوشان هم همین طور، اول سوالات بدون زمان حل بشن، بعد کم کم به سمت آزمون زمان‌دار برید. در پایان هر مبحث سعی کنید حداقل سه آزمون زمان دار از اون مبحث در حد تیزهوشان بدید و عملکردتون رو بسنجید. آزمونهایی که سوالاتش رو ندیده باشید.

یادگیری به طریق حل مسئله، صبور باشید!

باید بدونید که اصولاً آزمون دادن و حل مسئله جزئی از یادگیریه و خصوصاً برای آزمون تیزهوشان تجربه خیلی مهمه! یعنی قطعاً شما یک نمودار صعودی رو طی خواهید کرد، اگر صبر کافی داشته باشید! آزمون‌هایی شبیه آزمون تیزهوشان که مبتنی بر هوش وخلاقیت هستند تنوع ایده زیادی دارند و نمیشه حتی از کتب تیزهوشان انتظار داشت که توی درسنامه تمام این ایده‌ها رو پوشش بدن. پس بخش خوبی از یادگیری برای چنین آزمونهایی به تحلیل سوالات و یادگیری از پاسخنامه برمی‌گرده.

پاسخنامه؛ گاهی مهمتر از درسنامه!

پاسخنامه رو شخم بزنید! حتی اگر سوال رو درست حل کردید باز هم یه نگاهی به پاسخنامه بندازید، شاید یه نکته یا روشی رو گفته باشه که به شما دید بده. این دید می‌تونه خیلی به شما کمک کنه. چه برای مشابه همین سوال و چه برای باز کردن نگاه شما به دنیای جدید از ایده‌ها. اگر سوالی دو یا بیشتر جواب و روش براش وجود داره سعی کنید همه اون‌ها رو یاد بگیرید. پاسخنامه‌ها خیلی ارزشمند هستند!

ناامید نشید، تکرار و تمرین!

تا یه مسئله حل نشد سریع پا پس نکشید. خیلی از آدمایی که تیزهوشان قبول شدن خیلی آدمای خاصی نبودن. صرفاً متمرکز بودن روی یک فرآیند یادگیری و تکرارش کردن. باید بدونید که هر ساله کلی دانش آموز مستعد صرفاً بخاطر کمال گرای بیش از حد و انتظار غیراستاندارد از خودشون بی خیال ماجرا میشن. این آمار رو بر اساس تجربه تدریسم از سال 1393 میگم. هر موقع احساس کردید نمی‌تونید، بدونید که خسته شدید، یه دوری بزنید و بعدش ادامه بدید. تیزهوشان هم همه دنیا نیست! قبول شدید چه بهتر نشدید هم باز راه برای پیشرفت بازه.خیلی از کاسب‌کارهای دنیای تدریس بدنبال این هستند که با یه حجم استرس زیاد بابت تیزهوشان و کنکور فقط جیبشون رو پر کنند، حواستون باشه!

حرص نخورید و کم هم نیارید؛ میانه باشید

سعی کنید پر رو باشید! این رو کسی داره میگه که حدوداً 10 ساله کلی شاگرد مدال آور المپیادی تربیت کرده! زمین هم خوردید باز بلند شید و با یه خیال راحت طی طریق کنید، حرص نزنید.

کلاس تیزهوشان؟ شاید خوب شاید بد!

اگر می‌تونید از روی کتب کارتون رو خودخوان پیش ببرید، که چه بهتر وگرنه استفاده از کلاس میتونه کمک کنه! من کلاس تیزهوشان نرفتم ولی این موضوع شخص به شخص متفاوته. اگر کلاس خواستید کوشیار آمادگی برگزاری کلاس براتون داره. البته خب تو اینترنت هم منابع ویدئویی و منتنی زیاده.

کلاس آمادگی تیزهوشان کوشیار

برای شرکت توی کلاس با شماره 09364166626 تماس بگیرید.